Antwoorden op onderwijsvragen

De Kennisrotonde beantwoordt onderwijsvragen op basis van kennis uit onderzoek. De antwoorden helpen jou om wetenschappelijk onderbouwde keuzes te maken in de praktijk. Heb je niet gevonden waar je naar op zoek bent? Stel dan zelf jouw onderwijsvraag!

760 resultaten
  • Wat zijn kenmerken van een goed pedagogisch klimaat voor zeer moeilijk lerende kinderen in het speciaal (basis)onderwijs?

    Klas- & leeromgeving | Pedagogisch klimaat | (v)so | jeugdhulp of jeugdzorg

    Er is weinig informatie over relevante kenmerken voor een positief pedagogisch klimaat in klassen met zeer moeilijk lerende (ZML) kinderen. Er is geen indicatie dat zo’n klimaat in die klassen er anders uitziet dan in een reguliere klas. Wel zijn er aanwijzingen dat aandacht voor verschillen in ontwikkelingsniveau in de les en aanleren van sociaal gewenst gedrag kunnen helpen om het pedagogisch klimaat in een ZML-klas te bevorderen.

    Lees meer

  • Hoe kunnen leraren in gespecialiseerd onderwijs bijdragen aan inclusief onderwijs voor leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften?

    Klas- & leeromgeving | (v)so

    Het onderwijs wordt inclusiever als leraren op gespecialiseerde en reguliere scholen meer samenwerken, bijvoorbeeld door samen les te geven in de klas en kennis, materialen en ruimtes te delen. Ook samen lessen, handelingsplannen en materialen ontwikkelen draagt bij aan inclusiever onderwijs. Om hun collega’s in het regulier onderwijs goed te kunnen helpen, moeten gespecialiseerde leraren de kans krijgen om zich meer professionaliseren in samenwerking, consultatie en communicatie.

    Lees meer

  • Draagt het kauwen van kauwgom bij aan betere leerprestaties van leerlingen in het voortgezet onderwijs?

    Leerprestaties | vve | po | vo | mbo | (v)so | jeugdhulp of jeugdzorg

    Er is geen eenduidig bewijs dat kauwgom kauwen in de klas bijdraagt aan de leerprestaties van leerlingen in het voortgezet onderwijs. Ook zijn resultaten wisselend of kauwgom kauwen bijdraagt aan cognitieve processen die leerprestaties verbeteren, zoals werkgeheugen. Er is het meest eenduidige bewijs dat kauwgom kauwen (jong)volwassenen helpt om hun aandacht vast te houden. Maar ook dan lijken andere, grotendeels nog onbekende factoren van invloed te zijn op het effect van kauwgom kauwen op leerprestaties en cognitieve processen.

    Lees meer

  • Welke interventies voor samenwerking tussen po-scholen en vo-scholen dragen bij aan succesvolle eerste leerjaren in het vo?

    Schoolovergang | po | vo | lerarenopleiding | sectoroverstijgend

    Verschillende factoren dragen bij aan een voor leerlingen succesvolle overgang van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs. Belangrijk is dat leerlingen zich thuis voelen op de middelbare school. Daarnaast gaat het om werken aan relaties tussen leerlingen en leraren en aandacht hebben voor relaties tussen leerlingen onderling. Maar ook een doorlopende pedagogisch-didactische lijn uitzetten en ouders bij het proces betrekken.

    Lees meer

  • Moeten werkbegeleiders hetzelfde werk doen als hun mbo-studenten om hen effectief te begeleiden?

    Stage | Werkplekleren | mbo

    Werkbegeleiders moeten oog hebben voor wat een student nodig heeft en welke werk- en leersituaties in de organisatie daarin kunnen voorzien. Verder moeten ze leerprocessen uitlokken, studenten begeleiden en hun ontwikkeling beoordelen. Ook is van belang dat ze de kwaliteit van het werk en het leerproces in balans houden. Het is niet duidelijk of werkbegeleiders zelf actief moeten zijn in het werk waarvoor ze studenten opleiden. Het is wel gebruikelijk dat werkbegeleiders recente werkervaring hebben.

    Lees meer

  • Wat is de relatie tussen schoolgrootte en het schoolwelbevinden van leerlingen in het voortgezet onderwijs?

    Veiligheid | Pedagogisch klimaat | Schoolorganisatie | po | vo

    Schoolwelbevinden van leerlingen in het voortgezet onderwijs hangt nauwelijks samen met schoolgrootte. Belangrijker zijn factoren als de dagelijks door hen ervaren schoolomgeving, de pedagogisch-didactische aanpak en inspraakmogelijkheden. Wel blijkt dat leerlingen op grote scholen zich wat veiliger voelen. Verder zijn er aannames dat vmbo-leerlingen gebaat zijn bij een kleinere school en vwo-leerlingen bij een grotere school.

    Lees meer

  • Welk effect heeft het trainen van het werkgeheugen op de leerprestaties van leerlingen met een beperkt(er) werkgeheugen?

    Leerproblemen | Hersenen en leren | po

    Taken die sterk lijken op de trainingstaken worden doorgaans beter uitgevoerd na de training. Hoe meer de taken op elkaar lijken, hoe groter het effect is. Werkgeheugentrainingen hebben weinig tot geen effect op andere soorten taken; leerprestaties verbeteren niet. Taal- en rekenvaardigheden nemen niet toe, en intelligentie en aandachtspanne evenmin. Deze uitkomsten gelden voor alle groepen die gebruikmaken van werkgeheugentrainingen en dus ook voor leerlingen met een beperkt(er) werkgeheugen.

    Lees meer

  • Wat zijn de effecten van het inzetten van de moedertaal van NT2-leerlingen in het voortgezet onderwijs op hun cognitieve ontwikkeling?

    Didactiek | Multiculturaliteit | NT2 | Taal algemeen | Woordenschat | vo

    Bij jonge leerlingen bevordert het inzetten van de moedertaal de woordenschat in de tweede taal. Het is waarschijnlijk dat dit ook geldt voor oudere leerlingen. Want, als woorden uit verschillende talen met elkaar verbonden worden in de hersenen, verwerkt de persoon deze woorden efficiënter en leert hij of zij de woorden makkelijker. Wanneer leerlingen hun moedertaal in de klas mogen gebruiken, bevordert dit het leren van het Nederlands en het begrip van de lesstof van andere vakken.

    Lees meer

  • Wat zijn de effecten van tussenklassen bij de overstap van po naar vo op de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen?

    Omgaan met verschillen | Gelijke kansen algemeen | Wet- en regelgeving | po | vo

    Tussenklassen in de vorm van een kopklas hebben voor leerlingen een positief effect op taalprestaties op de korte en langere termijn. In dergelijke klassen krijgen leerlingen – veelal met migratie-achtergrond – na groep 8 een jaar extra taalonderwijs, voordat ze naar het voortgezet onderwijs doorstromen. Ook deelname aan (deeltijd) schakelklassen tijdens de basisschoolperiode heeft een positieve uitwerking. Naar effecten van tussenklassen met een breder onderwijsaanbod voor deze leeftijdsgroep is geen onderzoek gedaan.

    Lees meer

  • Wat is het effect van tv-kijken tijdens de schoollunch op het eetgedrag van basisschoolleerlingen?

    Ontwikkeling van kinderen | Jeugd | Schoolorganisatie | po

    Als leerlingen tijdens de schoollunch activiteiten uitvoeren die veel aandacht vragen, zoals tv-kijken, een computerspelletje spelen of een smartphone gebruiken, dan lopen zij het risico ‘gedachteloos’ te eten. De smaakbeleving en het verzadigingsgevoel worden dan niet goed waargenomen. Ook slaan leerlingen geen precieze herinnering op aan het eten, waardoor ze sneller weer een hongergevoel krijgen. Ze eten daardoor mogelijk tijdens de lunch en na schooltijd meer dan ze eigenlijk nodig hebben.

    Lees meer